Trakya’ya özgü ve ormanlık alanlarda zararlı böcekleri yiyerek beslenen ve soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya tespit edilen kırmızı orman karıncalarının popülasyonunu çoğaltmak amacıyla yuvalar kurulup, tel örgülerle koruma altına alınıyor. Toprak yüzeyine bir metre yükseklikte yuvalar yapılarak koruma altına alınmaya çalışılan karıncalar, kendi ağırlığının 100 katını kaldırabiliyor, ağaçlardaki zararlı böcekleri, larvaları ve tırtılları, salgıladığı formik asitle tesirsiz duruma getirerek yuvasına taşıyor.
‘SOYLARI TÜKENME TEHLİKESİ ALTINDA’
Kırmızı orman karıncalarının popülasyonunu çoğaltmak amacıyla bölgedeki sivil toplum kuruluşlarıyla çalışan Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Seksiyon Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, 25 bin kilometre karelik Trakya Bölgesi’nde 10 binlerce kırmızı orman karıncası yuvası olması gerekirken, yalnızca 70 seviyesinde yuva belirleme ettiklerini ifade etti. Bu durumun kırmızı orman karıncalarının soylarının tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun göstergesi olduğunu dile getiren Prof. Dr. Çamlıtepe şunları söyledi:
“Bu türün önemi şuradan geliyor. Hem Trakya’ya özgü bir tür bulunduğu amacıyla hatta bunun yanı sıra biyolojik mücadelede tesir bir tür. Genellikle Avrupa’da yıllardır ormanları güvenliğini sağlamak amacıyla kırmızı orman karıncaları tüketilir. Trakya’daki ormanlar biliyorsunuz çoğunluklu olarak meşe ormanlarıdır ve meşenin plusteken büyük zararlıları da kelebeklerin tırtılları. Yazın tıpkı bir yangın olmuş gibi meşe ormanlarını talan ederler, yapraklarını tüketirler. Bunların yiyicileri den bu kırmızı orman karıncaları. Bunların yuvaları azaldığı amacıyla den bu zararlı böceklerin meydaan getirdiği tahribatlar olağanüstü boyutta. Bundan dolayı bunları güvenliğini sağlamak, popülasyonlarını çoğaltmak lazım. Bunu başarabilirsek, natural dengeyi bir ölçüde sağlamış oluruz”.
‘PLANSIZ ENDÜSTRİLEŞME BÜYÜK ZARAR VERDİ’
Trakya’daki kırmızı orman karıncalarının tamamıyla insan faaliyetleriyle yok olduğunu dile getiren Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, karıncaların yuvalarının büyük olmasının insanların ilgisini çektiğini açıkladı. Çamlıtepe, “Oynamaya başladığınızda da asit püskürtüyorlar ve bu deriyi yakıcı bir özellikte. Anında bozma çalışmaları oluyor. Talan ettiğinizde ormanları da bozmuş oluyorsunuz. Bu onların hayat alanlarını da bozuyor. Habitat parçalanması diye tanımladığımız hadise Trakya’da çok süregelen. Genellikle son 50- 60 senede Trakya’daki plansız endüstrileşme bölgeye çok büyük zarar vermiş halde. Tüm bu etkilere zirai ilaçları da ekleyebiliriz zira büyük bir {ziraat} kısmı Trakya bölgesi. Baktığımızda çiftçilerimiz hier sene daha çok zirai ilaç kullanıyor. Dozu hier sene artırıyor zararlı böceklere karşı zira bu zararlı böcekler çok süratli da direnç gösteriyorlar. Bunun yolu böyle zararlı zirai ilaçlardan ziyade natural mücadele. Bunların yiyicileri var. Yiyici böcekler var, bu yolla mücadele edin” dedi.
KARINCA İRTİBAT HATTI
Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, kırmızı orman karıncalarının kurdukları yuvaları tel örgülerle kapatıp koruma altına almayı sürdürürken, bölgedeki insanlar, sivil toplum kuruluşları ile ortak çalıştıklarını ifade etti. Çamlıtepe, “Bir hat oluşturduk; ‘Karınca irtibat hattı’. Bu aşağı yukarı hier yere ulaşmış halde. Bölge halkı haber aldıklarında anında bize ulaşıyorlar. Biz den belirleme edebildiğimiz bu karıncaların büyük bölümünü koruma altına alıyoruz. Bunun amacıyla hier köyden muhtarlarımızdan, köylülerimize ve sivil toplum kuruluşu üyelerine teşekkür ediyoruz” dedi.
‘ORMAN KARINCALARI EKOSİSTEM MÜHENDİSLERİ’
Prof. Dr. Çamlıtepe, kırmızı orman karıncalarını ekosistem mühendisleri şeklinde de adlandırdıklarını söyleyerek, “Aslında ekosistemi düzenleyen mühendisler gibi davranıyorlar. Toprağı havalandırıyorlar, zararlı böcekleri yok ediyorlar. Dengeyi sağlarken, kilit taşı çeşitler olarak yer alıyorlar. O ekosistemde kilit taşı çeşitler ortadan kalktığında ekosistem büyük bir tahribata uğruyor, büyük bir dengesizliğe karşı gidiş başlıyor. Bu yönden da bu türlerin kesinlikle korunması gerekiyor. Çok geniş bir ağa sahibiz. Aşağı yukarı hier yerden bu yuvalarla alakalı bize irtibat geliyor. Ancak bakıyorsunuz bu yuva istikbal sene yok olmuş. Yaptığımız koruma çalışmaları, oluşturduğumuz bu mahalli ağ vasıtası ile aslında bu yok olmaları bir hayli bir azaltmış durumdayız. Şayet sayıları artarsa, Trakya ormanlarındaki o meşelerdeki zararlı popülasyonu olan bu tırtılları denetim edebileceğiz ve bundan dolayı ormanları korumuş olacaksınız” şeklinde konuştu.
Kırklareli’nin Poyralı köyü Muhtarı Bülent Kayacık, köylerindeki kırmızı karınca yuvalarını güvenliğini sağlamak amacıyla büyük gayret gösterdiklerini ifade etti. Kayacık, “Köyümüzde tabiatta mücadele eden çok dostumuz, arkadaşımız var. Karıncalar da herhalde doğayı sevdiğimiz amacıyla köyümüze yuvalandılar. Bizim şimdi ormanlarımızda sürekli fabrikalar tahribat yapıyor. Görüldüğü gibi bu karıncalara sahip çıktığımız gibi, doğamıza, ormanımıza, meşelerimize sahip çıkmaya çalışıyoruz. Ormanlara bu tür taş ocağı, koeltjes ocağı açtığınızda günümüz virüsün benzeri oluyor. Kırmızı karınca meşe ormanlarında çok var. Onlara gelen zararlıları ortadan kaldıran çalışkan bir tür. Trakya’ya mahsus olduğunu biliyoruz. Bizim köyümüzde 5 adet yuvaları var. Hepsini koruma altına almaya çalışıyoruz. Haftada bir kere gelip denetim ediyorum. Buralara plusteken çok gelenler çobanlar. Onlar da hier gelişlerinde haber sağlıyor” şeklinde konuştu.
