ABD-Çin gerginliği büyümeye devam etmekte. En son Çin’in Doğu Asya’daki askeri tatbikatlara ağırlık verilen ifade edildi.
AA’nın CNN’den aktardığı habere gore, ABD’nin geride bıraktığımız ay Cenup Çin Denizi’nde tayyare gemileriyle düzenlemiş olduğu tatbikat ve ABD Sıhhat Bakanı Alex Azar’ın bu hafta Tayvan’a yapmış olduğu ziyaret sebebiyle Washington’a tepkili olan Pekin, Doğu Asya’da askeri tatbikatları artırıyor.
Çin, dün sabah, Tayvan Boğazı’nda Ada ile Çin içinde, resmi olmayan yalnız taraflarca büyük oranda deniz sınır hattı olarak sayılan “orta hattın” başka yönüne muhabere uçakları gönderdi.
Tayvan Müdafa Bakanlığından oluşturulan bildirimde, Çinli uçakların Tayvan’ın kara konuşlu uçaksavar füzeleri doğrultusundan gözlemlendiği bildirildi.
Tayvan idaresi ve ABD hükümetine gore, Çin ordusuna ilişik muhabere uçakları 1999’dan bu yana, biri Mart 2019’da, biri bu senenin şubat ayında ve öteki dün olmak suretiyle, orta hattı kasıtlı olarak sadece üç kez geçti.
PEKİN, ABD’Lİ BAKAN AZAR’IN TAYVAN ZİYARETİNDEN HOŞNUT DEĞİL
Çin Komünist Partisinin resmi gösterim organlarından Global Times gazetesinin haberinde, Pekin yönetiminin hoşnutsuzluğunun, Azar’ın Tayvan ziyaretinden kaynaklandığı belirtildi.
Haberde, “Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) operasyonu, ABD’nin, Çin-ABD ilişkilerinin diplomatik bir alt çizgisini kıran hareketine/hamlesine kuvvetli bir cevap olarak görülüyor.” değerlendirmesinde bulunulmuş oldu.
Çin Tabanca Denetim ve Silahsızlanma Derneğinin kıdemli danışmanı Şü Guangyü’nun açıklamasına atıfta bulunulan haberde, şu yoruma yer verildi:
ABD’nin Hawai eyaletindeki ABD Hint-Pasifik Komutanlığı sözcüsü Binbaşı Randy Ready ise ABD ordusunun “ileride gerçekleşebilecek ya da gerçekleşmeyecek varsayımsal tatbikatlar üstünde vurgunculuk yapmayacağını” açıkladı.
ÇİN ORDUSU ÇEŞİTLİ TATBİKATLAR DÜZENLİYOR
Global Times’ın diğer bir haberinde de “PLA, kara ve deniz kuvvetleri son haftalarda amfibik çıkarma ve deniz tatbikatlarında yoğunlaştırılmış programlara odaklandı ve bunu gelecek haftalarda da halletmeye devam edecek.” ifadelerine yer verildi.
Çin’in son tatbikatlarının, Cenup Çin Denizi’ndeki Hainan vilayetinde düzmece bir plaj hücumu, Guangdong vilayetinde amfibik hücum araçlarıyla deniz geçişi ve indirme, Fujian vilayetinde deniz geçişi hücum tatbikatları ve Cenup Çin Denizi üstünde roket donanımlı bombardıman ve muhabere uçakları uçuşlarını ihtiva ettiği kaydedildi.
Global Times’ın başka bir haberinde de PLA’nın bu ve istikbal hafta amacıyla gerçek mühimmatlı tatbikat planları bulunduğu ve bu tatbikatların, Şanghay’ın güneyinde Çin’in doğu kıyısındaki bir ada olan Couşan açıklarında uygulanacağı bilgi kapasitesi yer aldı.
Haberde, “PLA’nın tatbikatları, ABD’nin Tayvan adası yakınında ve Cenup Çin Denizi’ndeki sularda giderek daha fazla görülen kışkırtıcı askeri faaliyetlerinin ortasında yapılıyor.” ifadesi kullanıldı.
Diğer yandan, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, geride bıraktığımız hafta Xinhua ajansına verilen demeçte, Washington’ı bu senenin ilk %50 sinde Cenup Çin Denizi üstüne 2 bin askeri tayyare göndermekle suçladı. ABD Hint-Pasifik Komutanlığı sözcüsü Ready ise Wang’ın ABD uçuşlarının adedi mevzusundaki iddiasını doğrulamadı.
ÇİN, ABD SAĞLIK BAKANI AZAR’IN TAYVAN ZİYARETİNE TEPKİ GÖSTERMİŞTİ
Pekin yönetimini 1979’dan bu yana Çin’in tek temsilcisi olarak tanıyan ABD, Azar’ı Tayvan’a yollama kararıyla bölgeye onlarca sene sonrasında Ada’ya en üst seviye resmi ziyaretini gerçekleştirmiş oldu.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, dün düzenlemiş olduğu basın toplantısında, Tayvan mevzusunun ABD-Çin ilişkilerinde en mühim ve titiz mevzu bulunduğunu vurgulayarak, “Tek Çin ilkesi bu birlikteliğin siyasal temelidir. ABD’nin aşaması Tayvan mevzusundaki taahhütlerini ihlal etmiştir.” demişti.
Çin ile ABD içinde diplomatik ilişkileri başlatan ortak bildirilerdeki Tayvan’ile ilgili hükümleri anımsatan Cao, Washington yönetimine “tek Çin” ilkesine bağlı kalmış olarak ihtilaflı Ada ile birçok alış veriş ve temastan kaçınma davetinde bulunmuştu.
TAYVAN’IN STATÜSÜ
Çin’de 1949’da Mao Zedong’un iktidara gelmesi üstüne Çan Kayşek (Chiang, Kai-shek) ve birtakım hükümet üyeleri Tayvan’a yerleşip, 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık duyuru etmiş, bu girişim Çin doğrultusundan kabul edilmemişti.
